Ngày 12/6/2018, Công ty Công nghệ thông tin VNPT (VNPT-IT) đã chính thức ra mắt, với hàng nghìn kỹ sư đang tập trung nghiên cứu, phát triển các sản phẩm công nghệ mới như AI, bigdata, blockchain…

Được chính thức thành lập từ tháng 4/2018, VNPT- IT là đơn vị hạch toán phụ thuộc, trực thuộc Tập đoàn VNPT, có nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển tích hợp các giải pháp ICT phục vụ khách hàng trong và ngoài VNPT và hướng ra thị trường quốc tế. Như vậy, VNPT- IT sẽ trở thành trụ cột sản xuất mới của VNPT về phần mềm và các ứng dụng CNTT.

Ra đời trong giai đoạn VNPT nói riêng và thế giới nói chung đang chuyển dịch số mãnh mẽ, VNPT- IT mang trên vai trọng trách phải trở thành “đòn bẩy” để VNPT có thể bứt phá vượt bậc trong giai đoạn 2017 - 2025, chuyển từ nhà cung cấp dịch vụ viễn thông truyền thống sang dịch vụ viễn thông, CNTT và dịch vụ số. Mục tiêu đó chính là đưa VNPT trở thành nhà cung cấp dịch vụ số hàng đầu Việt Nam và trở thành Trung tâm số (Digital Hub) tại thị trường khu vực và thế giới.

Phát biểu tại sự kiện này, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng bày tỏ hy vọng VNPT IT trở thành trụ cột của VNPT.

“VNPT IT ra đời trong bối cảnh xu hướng công nghệ phát triển mạnh, mong muốn trở thành digital hub của khu vực vào năm 2020. Sự ra đời này đúng thời điểm, VNPT đã cung cấp dịch vụ CNTT từ lâu nhưng phân tán chưa tập trung sức mạnh. Việc thành lập nên VNPT IT giúp VNPT tập trung nguồn lực và sức manh để trở thành tập đoàn hàng đầu trong việc cung cấp dịch vụ số. Đồng thời, thể hiện trách nhiệm của VNPT với Chính phủ và sẽ đóng vai trò trụ cột trong việc xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số trong nền kinh tế số. Đây là khát vọng để VNPT trở thành tập đoàn hàng đầu trong việc cung cấp dịch vụ số. Tuy nhiên, VNPT cũng gặp nhiều thách thức, trong đó có vấn đề nguồn nhân lực. Cơ chế nhà nước để có các chính sách ưu đãi nguồn nhân lực vẫn là vấn đề lớn. Chúng ta cần có các chuyên gia quản trị về CNTT. Nếu không có cơ chế đãi ngộ tốt sẽ không cạnh tranh được với những doanh nghiệp khác. Đây là vấn đề cốt tử để VNPT trở thành digital hub cung cấp dịch vụ số cho người dân”, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng chia sẻ.

Vào năm 1987, khi chiếc xe hơi đầu tiên được bán ra, không ai tin rằng xe hơi sẽ thay thế được ngựa - đến nỗi tốc độ của xe hơi được người ta gọi là "mã lực" để dễ bề so sánh. Ngày nay, có hơn 1 tỷ xe hơi đang lưu thông trên toàn thế giới.

Tương tự, khi những chiếc tai nghe Bluetooth lần đầu xuất hiện vào cuối những năm 1990, chúng được đón nhận không mấy tích cực lắm. Bước đi trên một góc phố với một ngón tay đặt trên tai ư? Bạn trông như một thành viên đặc vụ nào đó, hay có khi là... tâm thần cũng nên. Thế nhưng chỉ 4 năm sau đó, nó đã được tạp chí Time bình chọn là phát minh vĩ đại nhất của năm 2002. Tiếp tục "tua nhanh" đến 15 năm sau nữa, chúng ta có chiếc AirPods - vốn ban đầu bị chế nhạo là trông như một cây bông ngoáy tai cỡ đại - hiện đã trở thành chiếc headphone thực sự không dây bán đắt hàng nhất thế giới.

Và khi Amazon tung ra thiết bị Echo vào 4 năm trước, nếu bạn nghĩ rằng có thể yêu cầu một cuộn giấy vệ sinh thông qua một trợ lý gọi là "Alexa", người ta sẽ tìm cách đưa bạn vào viện tâm thần càng nhanh càng tốt. Thế mà hiện nay, có đến gần 50 triệu thiết bị điều khiển giọng nói đã được bán ra.

Điều gì làm cho công nghệ được ứng dụng hàng loạt như vậy? Tại sao kính Google Glass thất bại, nhưng người tiêu dùng lại háo hức mua hơn 1 triệu tai nghe thực tại ảo? Điều gì biến bạn từ một kẻ bên lề thành một người ủng hộ mạnh mẽ xe máy điện?

Mọi khuynh hướng tiến bộ công nghệ chủ đạo và sản phẩm bạn sử dụng đều từng bị xem là phiên bản kỳ quặc của một thứ bạn chưa từng sử dụng. Từng có thời người ta chẳng bao giờ muốn bước vào xe hơi của người khác (Uber) hay ngủ trong nhà người khác (Airbnb). Tương tự, thanh toán trên các thiết bị di động từng bị xem là chẳng khác gì đại hoạ khi lịch của người Maya chấm dứt.

Điều gì đã thay đổi? Đó là sự chấp nhận của xã hội.

Vào năm 1935, nhà tâm lý học xã hội người Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ Muzafer Sherif đã tiến hành một thử nghiệm nhằm kiểm chứng giả thuyết của mình rằng các yếu tố xã hội sẽ ảnh hưởng lên nhận thức. Để thử nghiệm thuyết của Sherif, các cá nhân trong một căn phòng tối đã được cho xem một chấm sáng có vẻ như di chuyển, nhưng thực ra lại đứng yên một chỗ. Khi những người tham gia được hỏi chấm sáng đã di chuyển xa như thế nào, các nhóm người đã cho thấy sự thống nhất trong phát hiện của họ dựa trên "hành vi xã hội" của những người ngang hàng. Nói cách khác, ông đã chứng minh được rằng khi đối mặt với ảnh hưởng và áp lực của việc ra quyết định trong nhóm, các cá nhân sẽ đưa ra câu trả lời hướng về những người trong nhóm - dù cho chấm sáng chưa bao giờ di chuyển. Tính phổ biến dẫn đến ý thức chung.

Nhiều nhà phân phối tận dụng hiện tượng xã hội này. Ví dụ, Apple cho những người có sức ảnh hưởng sử dụng AirPods. Nhờ đó, khi bạn xem các video mới từ các YouTuber nổi tiếng, bạn sẽ thấy AirPods trên tai họ, và nó đại diện cho một phong cách sống mà bạn muốn học theo. Từ đó, việc bạn muốn sắm một cặp AirPods đã trở thành một ý thức chung.

Khả năng biến các khách hàng thụ động - hay giới phê bình - thành fan cuồng được miêu tả trong một nghiên cứu của Henri Tajfel 50 năm trước. Thuyết của Tajfel là ông có thể tạo ra lòng trung thành "nhân tạo" đối với một nhóm người, đủ để có thể phân biệt với nhóm khác. Đây được gọi là "Thử nghiệm Seminal", trong đó Tajfel cho các cá nhân vào các nhóm dựa trên các câu hỏi họ được hỏi trong quá trình thử nghiệm (như số chấm hiện ra trên tường). Khi lập được nhóm với nhau, các cá nhân đột nhiên trở nên liên kết với nhau nhờ vào lòng trung thành vừa được tạo ra này, đơn giản là dựa trên các câu trả lời nhàm chán mà họ đưa ra.

Thí nghiệm này được sử dụng để lý giải cho hiện tượng hâm mộ Apple trong những năm Steve Jobs còn tại vị. Làm sao mà mọi người có thể trung thành với nhau và với Apple như vậy, trong khi lại có thái độ thù hằn với những người khác?

Thực ra điều này liên quan đến cách hoạt động của não bộ chúng ta - vốn luôn muốn là một phần của một nhóm nào đó. Dựa trên những quyết định của những người tiên phong sử dụng đầu tiên, cả xã hội có thể nhanh chóng cảm thấy họ đang bị tụt lại phía sau, không cần biết công nghệ hay cải tiến đó kỳ quặc như thế nào. Từ Pebble Watch đến bitcoin, những người tiên phong chính là những người dự báo thứ tiếp theo sẽ trở thành trào lưu lớn. Trong nhiều năm tới, chúng ta sẽ trở nên quen thuộc với những thứ mà ngày nay được xem là kỳ lạ, như mạch máu tự in ở nhà, hay giác mạc in 3D để phẫu thuật mắt.

Theo Business Insider, dưới góc nhìn của Microsoft và Nadella, GitHub chính là cái tên phù hợp nhất cho chiến lược hiện tại của họ: Công ty đã đầu tư rất nhiều vào mã nguồn mở trong 4 năm qua, kể từ ngày ông Nadella lên giữ chức CEO. Trên thực tế, Microsoft là tập đoàn có nhiều đóng góp nhất cho các dự án mã nguồn mở trên GitHub, vượt mặt các đối thủ khác như Google hay Facebook. Công ty thậm chí còn sử dụng GitHub trong nội bộ để xây dựng một số sản phẩm của mình.

Tuy rõ ràng Nadella có thành ý và sẵn sàng chứng minh điều đó, không phải ai trong ngành công nghiệp cũng ủng hộ thương vụ này của công ty – không ít người dùng GitHub thậm chí còn từ bỏ nền tảng để chuyển sang các dịch vụ khác như GitLab hay BitBucket trước khi thương vụ chính thức được công bố.

Khi thương vụ được đưa tin trên các mặt báo, nhiều nhà phát triển tỏ ra lo ngại cho số phận của GitHub. Họ vẫn chưa thể quên rằng Microsoft đã dành hàng chục năm để cố gắng đè bẹp Linux và những công nghệ mã nguồn mở khác. Cựu CEO của công ty và là người tiền nhiệm của Satya Nadella, ông Steve Ballmer thậm chí còn từng ví phần mềm mã nguồn mở là "bệnh ung thư", dù sau này quan điểm của ông cũng đã bớt gay gắt hơn.

Microsoft dưới thời ông Nadella đã nỗ lực rất nhiều để cải thiện hình ảnh của mình, cho thế giới thấy họ đã trở thành một công ty hòa đồng hơn, thân thiện hơn, sẵn sàng hợp tác với những công ty thậm chí từng là đối thủ trong quá khứ. Giờ đây, với thương vụ mua lại lớn thứ 4 trong lịch sử 43 năm của Microsoft, kế hoạch của ông Nadella sẽ được đưa ra thử thách: liệu cộng đồng GitHub nói riêng và mã nguồn mở nói chung có thể tin tưởng Microsoft hay không?

Thật vậy, một số coder lâu năm như ông Jacques Mattheij tỏ ra lo ngại rằng bất chấp những sự cam kết của ông Nadella với mã nguồn mở, Microsoft thực sự không hề thay đổi bản chất của mình và sẽ dùng GitHub làm công cụ để phục vụ những mục đích khác của mình.

"Có thể tôi là một ông già khó tính, có thể vị sếp mới là một người tốt bụng hơn, nhưng Microsoft sẽ vẫn là Microsoft",ông Mattheij viết trên blog của mình.

Những người khác thì lại có những lo ngại khác: Microsoft không phải là một công ty nổi tiếng về khả năng mua bán của mình. Thương vụ với Nokia đã thất bại thảm hại, và nhiều người tin rằng công ty đã đi sai hướng với Skype. Giờ đây, các nhà phát triển sợ rằng GitHub sẽ phải chịu số phận tương tự.

Microsoft đã thất bại với Nokia và Skype, liệu GitHub có là cái tên tiếp theo?

Ngoài ra, GitHub là nơi lưu trữ mã nguồn của hàng triệu phần mềm khác nhau, từ những dự án ngẫu hứng làm vì đam mê của một cá nhân nào đó cho tới những ứng dụng phát triển của Facebook. Để một công ty trị giá 781 tỷ USD sở hữu toàn bộ những phần mềm đó rõ ràng sẽ khó có thể khiến cộng đồng hài lòng.

Để bày tỏ quan điểm của mình về thương vụ của Microsoft, nhiều nhà phát triển đã quyết định chuyển từ GitHub sang các nền tảng đối thủ. GitLab và BitBucket đều đưa ra những số liệu cho thấy một lượng lớn dự án được chuyển từ GitHub sang nền tảng của họ chỉ vài giờ sau khi thương vụ được công bố.

Theo Business Insider, CEO GitLab Sid Sijbrandij cho biết hơn 100.000 dự án đã "nhảy" từ GitHub sang dịch vụ của họ kể từ khi trang Bloombergđưa tin về thương vụ vào ngày 3/6 vừa qua. Thống kê tải lên (upload) cũng đã tăng gấp 10 lần so với thông thường.

Ông Sijbrandij khẳng định "đối với rất nhiều người, đây là một hồi chuông cảnh tỉnh". Tuy cả hai công ty đều được xây dựng trên công nghệ mã nguồn mở Git – lý do khiến tên hai công ty nghe giống nhau – GitLab cung cấp cho người dùng một phiên bản mã nguồn mở miễn phí của phần mềm của họ, còn GitHub thì không. Vì vậy, Sijbrandij cho rằng GitHub khá "đạo đức giả": họ ủng hộ mã nguồn mở, nhưng lại không cung cấp nó.

Tuy nhiên, GitLab cũng không phải là không xem trọng GitHub. Tuy ông Sijbrandij tin rằng nền tảng của mình cung cấp cho nhà phát triển bộ công cụ vượt trội hơn, ông cũng thừa nhận rằng Microsoft luôn là một đối thủ mạnh mẽ.

"Tất nhiên, chúng tôi sẽ không đánh giá thấp họ",ông Sijbrandij chia sẻ.

Khi Business Insidertrò chuyện với CEO GitHub Chris Wanstrath - người sẽ trở thành "Technical Fellow" của Microsoft trong tương lai - anh cho biết những thương vụ thành công như mua lại LinkedIn với giá 26,2 tỷ USD hay mua lại Mojang (công ty làm ra Minecraft) với giá 2,5 tỷ USD cho thấy Microsoft đã biết chọn con đường đúng đắn để đi.

Tin vui cho Microsoft là không ít người tại Thung lũng Silicon cũng có chung quan điểm với Wanstrath. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy những nỗ lực trong suốt 4 năm qua của Microsoft đã bắt đầu có tác dụng.

"Do quyết định này có ảnh hưởng đến ‘cần câu cơm' của chúng tôi – và của cả Microsoft – cũng như tương lai của hệ sinh thái mã nguồn mở, tôi tin rằng Microsoft sẽ không thất bại, và họ sẽ vẫn giữ được GitHub nguyên vẹn như trước",Resi Respati, một nhà phát triển chia sẻ trên blog Practical Dev.

Và đối với Microsoft, có vẻ như công ty hoàn toàn hiểu được họ còn nhiều việc phải làm để có thể chiếm được cảm tình của cộng đồng. Trên thực tế, Microsoft ngay lúc này tuyên bố họ sẵn sàng cam kết không bao giờ ép buộc người dùng GitHub phải sử dụng công nghệ của Microsoft.

"Hoài nghi là điều hoàn toàn dễ hiểu, nhưng chúng tôi đang đi trên con đường đúng đắn", Chris Wanstrath nói thêm.